چگونه چاپ سه‌بعدی آینده هنر را متحول می‌کند؟

مجسمه‌سازی با چاپ سه‌بعدی

مجسمه‌سازی سنتی شامل استفاده از موادی نرم مانند خاک رس برای خلق یک فرم سه‌بعدی است؛ چه یک انسان، حیوان یا شکلی انتزاعی باشد. مجسمه‌سازی مجازی – معمولاً با نرم‌افزارهایی مثل ZBrush   شامل ساخت مدل سه‌بعدی روی کامپیوتر است. در این روش، شما با یک گلوله‌ی مجازی از خاک رس شروع می‌کنید و با ابزارهای مختلف آن را شکل می‌دهید تا در نهایت مدل سه‌بعدی کامل شود. این متد نتایج چشمگیری دارد و در بازی‌های ویدیویی، سینما و کلکسیون‌ها استفاده می‌شود. اما اگر این مجسمه‌های مجازی دیگر مجبور نباشند مجازی باقی بمانند چه؟

امروزه بسیاری از هنرمندان مجسمه‌سازی با کمک رایانه را امتحان کرده و آثارشان را به‌کمک پرینت سه‌بعدی به دنیای واقعی می‌آورند. چه ابتکار جالبی!

Joshua Harker پدر هنر چاپ سه‌بعدی

 Joshua Harkerخالق جمجمه‌های سه‌بعدی پرینت‌شده با ظاهری شبیه شکر است که احتمالاً آن‌ها را در فضای آنلاین دیده‌اید. او به‌دلیل رویکرد نوآورانه‌اش در طراحی مجسمه به‌عنوان «پدر هنر چاپ سه‌بعدی» شناخته می‌شود. Harker به‌ویژه به‌خاطر ترکیب اسکن‌های CT و سه‌بعدی برای خلق ساختارهای پلاستیکی حیرت‌انگیز از صورت و اسکلت شهرت دارد.

او در وب‌سایتش می‌نویسد: «هنر من درباره فشار آوردن به مرزهای فرم و ابعاد است تا رؤیاها را به اشتراک بگذارم... سفری برای کشف آنچه می‌توان ساخت و چگونگی انجام آن، به‌منظور روایت داستان یا خلق تجربه‌ای تازه».

• فناوری پرینت: به‌طور مستقیم ذکر نشده، اما FDM و رزینی محتمل‌ترین گزینه‌ها هستند.
• نمونه‌های شاخص:  Taurus Geodesica Exposition, Crania Geodesica Exposition, Zodiac Series
• اطلاعات بیشتر: Joshua Harker ، YouTube

Kate Blacklock و سفالگری مدرن

مجسمه‌سازی تنها محدود به فیلامنت‌های پلاستیکی نیست.  Kate Blacklock از خاک رس برای ساخت سفال‌های پرینت‌شده استفاده می‌کند. آثار مسحورکننده‌ی او شامل برش‌ها و الگوهای ظریفی است که تنها دقت یک پرینتر سه‌بعدی و ذهن یک نابغه هنری می‌تواند به وجود بیاورد.

او همچنین از فرآیندهای تکمیلی مانند لعاب‌کاری بهره می‌برد، و حتی می‌توانید برخی از گلدان‌هایش را در فروشگاهش بخرید. این پروژه از آثار نقاشی زیبای او، به‌ویژه نقاشی‌های «ظرف»، الهام گرفته است.

• فناوری پرینت: Powder-bed binder jetting روی سرامیک
• نمونه‌های شاخص: Vessel M, Vessel P
• اطلاعات بیشتر: Kate Blacklock

Danny van Ryswyk و مجسمه‌های گوتیک

Danny van Ryswyk مجسمه‌های خیال‌انگیز و کابوس‌گونه‌ای خلق می‌کند که از دوران ویکتوریا و مفهوم Memento mori الهام گرفته‌اند. او آثارش را پرینت سه‌بعدی می‌کند، با دست رنگ‌آمیزی می‌کند و آن‌ها را با دقت در جعبه‌های شیشه‌ای قدیمی به نمایش می‌گذارد. ریسویک دوست دارد با آثارش حسی از زوال را منتقل کند و از سبک‌های استیم‌پانک و گوتیک نیز الهام می‌گیرد.

او از فناوری SLS  برای پرینت با پلی‌آمید فوق‌العاده باکیفیت استفاده می‌کند؛ به‌جای اینکه همه‌چیز را با دست بسازد. به گفته‌ی خودش، چاپ سه‌بعدی وضوح و دقت آثارش را افزایش داده است.

• فناوری پرینت: SLS با پلی‌آمید
• نمونه‌های شاخص:  Close to Madness, Tender Loving Darkness, Deleted Souls
• اطلاعات بیشتر: Instagram ، Danny van Ryswyk

Moon و مجسمه‌های حرکتی

چه کسی گفته هنر باید ایستا باشد؟ می‌توان سازوکارهای حرکتی را با بیان هنری ترکیب کرد تا چیزی واقعاً خاص خلق شود. Dr. Moon دقیقاً همین کار را می‌کند؛ او مجسمه‌های دیواری حرکتی سنتی می‌سازد که در الگوهای خیره‌کننده حرکت می‌کنند. هرچند مکانیزم از لایه‌هایی در اعماق مختلف تشکیل شده، اما جادوی واقعی زمانی رخ می‌دهد که از روبه‌رو به آن نگاه کنید و تصویر دوبعدی متحرک را ببینید.

• فناوری پرینت: FDM، اغلب با فیلامنت چوبی
• نمونه‌های شاخص: Turtle swimming in the sea, Blink
• اطلاعات بیشتر: YouTube

JBV Creative ترکیب مهندسی و هنر

JBV Creative  قدم بعدی را برمی‌دارد و مجسمه‌های متحرک سه‌بعدی خلق می‌کند که محدود به حرکت در یک صفحه نیستند. او یک مهندس است و از دانش فنی‌اش برای طراحی و برنامه‌ریزی حرکات و اشکال جالب بهره می‌گیرد. این نشان می‌دهد که مهندسی و هنر به‌خوبی می‌توانند با هم ترکیب شوند.

برخی مجسمه‌ها تعاملی هستند و برای فعال‌سازی حرکت باید با آن‌ها بازی کنید، درحالی‌که برخی دیگر صرفاً برای نمایش ساخته شده‌اند. علاوه بر این، JBV Creative  توضیحاتی درباره فرایند طراحی ارائه می‌دهد که برای هنرمندان تازه‌کار حوزه هنر حرکتی می‌تواند بسیار مفید باشد.

• فناوری پرینت: FDM
• نمونه‌های شاخص:  String Powered Sine Wave, Mechanical Ping Pong Sculpture, Love at First Swipe
• اطلاعات بیشتر: YouTube

نقاشی و طراحی در دنیای سه‌بعدی

نقاشی و طراحی از قدیمی‌ترین شکل‌های هنرهای بصری هستند که قدمتشان به نقاشی‌های باستانی در غارها بازمی‌گردد. اما این هنرها در همان‌جا باقی نمانده‌اند. با ورود تبلت‌های طراحی و آیپدها، نقاشی وارد دنیای دیجیتال شد. اما این پایان راه نیست. چاپ سه‌بعدی به پلی میان دنیای فیزیکی و دیجیتال تبدیل شده و نقاشی هم از این قاعده مستثنی نیست. هنرمندان خلاق راه‌های بیشتری برای ترکیب چاپ سه‌بعدی با فرم‌های دوبعدی هنر یافته‌اند.

چاپ چوبی بازآفرینی‌شده با فناوری

چاپ چوبی یک هنر باستانی است که ریشه در ژاپن قدیم دارد. اثر معروف «موج بزرگ کاناگاوا» با این تکنیک ساخته شده است. همچنین در گذشته، سیستم‌های چاپی قدیمی برای اعلامیه‌های شهری از همین روش استفاده می‌کردند؛ پیام‌ها بارها روی یک بلوک چوبی کنده‌کاری شده و سپس مهر می‌شدند.

امروزه نیز چاپ چوبی همچنان یک هنر زنده است که طراحی را با مهارت کنده‌کاری دستی ترکیب می‌کند. پروژه‌های زیادی همچنان از کنده‌کاری سنتی روی چوب استفاده می‌کنند. با این حال، اکنون می‌توان آن را با چاپ سه‌بعدی انجام داد؛ یعنی دیگر نیازی به مهارت کنده‌کاری نیست. کافی است یک طراحی انجام دهید، آن را وارد نرم‌افزار CAD کنید و پس از چاپ، مهر آماده است.

• فناوری پرینت: FDM
• نمونه‌های شاخص:  Hiroshige Sparrow and Hibiscus Ukio, Wild flowers, 8bit character Rubber Stamps
• اطلاعات بیشتر: ErraticallyRndm, Jon Sweitzer-Lamme, Carlos Velez

هنر دیواری چاپ سه‌بعدی

هنر دیواری چاپ‌شده با پرینتر سه‌بعدی یک روش عالی برای تزئین دیوار خالی است. به‌جای نقاشی روی بوم، شما به‌صورت دیجیتال طراحی می‌کنید، آن را پرینت می‌گیرید و آماده نصب است. خود چاپ به‌عنوان بوم عمل می‌کند و مزیت اضافه‌ی آن این است که محدود به شکل‌های ساده نیست.

محصول نهایی می‌تواند هر شکل یا رنگی داشته باشد. هنر دیواری یک ترند محبوب در دکوراسیون خانه است و بخش جدایی‌ناپذیر طراحی داخلی معاصر محسوب می‌شود.

• فناوری پرینت: FDM
• نمونه‌های شاخص: A river in the woods, He She, Geometric Cat
• اطلاعات بیشتر: Jonathan Hofman, Johan Muurling, Geric Cdge

موسیقی و صداهای نو با چاپ سه‌بعدی

ممکن است فکر کنید هنر چاپ سه‌بعدی فقط به هنرهای بصری محدود می‌شود، اما نه! موسیقی صداست و صدا چیزی جز امواج مکانیکی نیست. همان‌طور که در مجسمه‌های حرکتی دیدیم، چاپ سه‌بعدی در مکانیک عالی است. بنابراین، اگر به‌اندازه کافی خلاق باشید، چاپ سه‌بعدی می‌تواند منبع صدا هم باشد.

در ادامه، برخی از خلاقانه‌ترین و چشمگیرترین پروژه‌های موسیقی با استفاده از چاپ سه‌بعدی معرفی می‌شوند.

Olaf Diegel و گیتارهای سه‌بعدی

اولاف دیگل، مهندس صدا و استاد دانشگاه، عشقش به موسیقی را با چاپ سه‌بعدی ترکیب کرد و برند ODD Guitars، مجموعه‌ای از گیتارهای الکتریکی سه‌بعدی سفارشی را راه‌اندازی کرد. او در وب‌سایتش کاملاً شفاف درباره فرایند خلاقانه‌اش توضیح داده و شرح می‌دهد که گیتارهایش چگونه ساخته می‌شوند.

سخت‌افزار و قطعات الکترونیکی همچنان تجاری و در دسترس هستند، بنابراین نگران کیفیت صدا نباشید. هنر Diegel بیشتر بر روی طراحی بدنه‌های سفارشی و خلاقانه‌ی گیتار متمرکز است.

• فناوری پرینت: SLS

• نمونه‌های شاخص: American Graffiti, Atom, Steampunk

• اطلاعات بیشتر: ODD Guitars

کلکسیون سازهای K.L.I.K.

KLIK  از آزمایشگاه KontinuumLab یک پروژه جالب و جاه‌طلبانه است که موسیقی، چاپ سه‌بعدی و الکترونیک را با هم ترکیب می‌کند.  KLIK مخفف KontinuumLab Instrument Kit  است و مجموعه‌ای از سازها از جمله اوکارینا، سازهای بادی مانند فلوت و سازهای زهی مثل گیتار را شامل می‌شود.

اگرچه این سازها به روش سنتی کار نمی‌کنند، اما قطعاً موسیقی تولید می‌کنند، عمدتاً با استفاده از حسگرهای لمسی. می‌توانید آن‌ها را به‌صورت بسته‌ای خریداری کنید یا خودتان دست به کار شوید، زیرا تمام فایل‌ها رایگان در دسترس هستند.

• فناوری پرینت: FDM
• نمونه‌های شاخص: Ocarina, Wind Instrument, Melodica
• اطلاعات بیشتر: KontinuumLab, YouMagine, YouTube

 جعبه‌های موسیقی پرینت‌شده

احتمالاً با جعبه‌های موسیقی آشنا هستید؛ آن‌ها وسایل عتیقه‌ی محبوبی هستند. با چاپ سه‌بعدی می‌توانید جعبه موسیقی خودتان را بسازید، هرچند آکوستیک آن شاید عالی نباشد. این پروژه به‌صورت گروهی روی  Thingiverse منبع رایگان برای اشتراک‌گذاری طراحی‌ها – منتشر شده است. کاربران می‌توانند طراحی‌های دیگران را استفاده کنند، آن‌ها را بسازند یا تغییر دهند . ریمیکس به این معناست که یک طراحی موجود را می‌گیرید و تغییراتی به آن اضافه می‌کنید، در حالی که خالق اصلی همچنان اعتبار دریافت می‌کند.

یکی از سازندگان یک جعبه موسیقی قابل سفارشی‌سازی ایجاد کرده است. اگر دانش ابتدایی از نت‌نویسی داشته باشید، می‌توانید طراحی اصلی را تغییر دهید و سیلندر موسیقی مخصوص خودتان را بسازید. در حال حاضر، این مدل بیش از 1600 ریمیکس دارد!

• فناوری پرینت: FDM، رزینی
• نمونه‌های شاخص: Mario Bros. Soundtrack, O Holy Night, Mad World
• اطلاعات بیشتر: Thingiverse (original by Philipp Tiefenbacher)

هنرهای نمایشی و چاپ سه‌بعدی

چاپ سه‌بعدی و هنرهای نمایشی ارتباط نزدیکی دارند. خلق وسایل صحنه‌ پیچیده می‌تواند برای تولیدات تئاتری چالش‌برانگیز باشد. در حالی که در سینما می‌توان از CGI برای ظاهر کردن یک دایناسور استفاده کرد، در تئاتر ساخت وسایل باورپذیر دشوارتر است. چاپ سه‌بعدی راه‌حلی عالی ارائه می‌دهد، زیرا می‌توان تقریباً هر شکلی را ایجاد کرد و حتی وسایلی ساخت که قابلیت حرکت داشته باشند.

در ادامه، برخی از پروژه‌های چشمگیر چاپ سه‌بعدی در حوزه هنرهای نمایشی، شامل لباس‌ها، انیمیشن استاپ‌موشن و حتی کفش‌های باله معرفی می‌شوند!

طراحی دکور صحنه‌های بزرگ

نمونه‌ای از طراحی صحنه با چاپ سه‌بعدی، اپرای Fra Diavolo  است که گفته می‌شود نخستین صحنه‌آرایی چاپ سه‌بعدی را داشته است. البته احتمالاً پیش‌تر هم نمونه‌هایی بوده، هرچند در مقیاسی کوچک‌تر. مهندسان شرکت Wasp قطعات صحنه‌ی چشمگیر و در ابعاد واقعی را برای اجرای اپرای  Fra Diavolo  در تئاتر اپرای رم، ایتالیا چاپ کردند. این قطعات می‌توانند آینده طراحی صحنه را دگرگون کنند و حتی جسورانه‌ترین دکورها را تنها در عرض چند هفته به صحنه بیاورند.

• فناوری پرینت: FDM (پرینترهای دلتا در مقیاس بزرگ)
• نمونه‌های شاخص: Fra Diavolo   
•  توسط Wasp
• اطلاعات بیشتر: 3D Wasp

لباس‌ها و وسایل صحنه تئاتر و سینما

دانشجویان تئاتر در دانشگاه ایالتی آریزونا (ASU) به لطف کارگاه سازندگان (makerspace) دانشگاه، به تمام امکانات لازم برای ساخت قطعات لباس‌های خود دسترسی دارند. در این فضا، بازیگران، تکنسین‌ها و دانشجویان می‌توانند در کارگاه‌های مقدماتی چاپ سه‌بعدی شرکت کنند و وسایلی برای پروژه‌های خود بسازند، بدون اینکه مجبور باشند هزینه‌های زیادی بپردازند. برخی دانشجویان حتی برای نمایش تراژدی یونانی Ajax  دندان‌هایی را با چاپ سه‌بعدی برای لباس‌ها ساختند.

نمونه برجسته دیگر، طراحی لباس فیلم Black Panther است. لباس‌های این فیلم با چاپ سه‌بعدی ساخته شدند و حتی در سال 2019 جایزه اسکار بهترین طراحی لباس را به دست آوردند.

• فناوری پرینت: FDM، مبتنی بر رزین
• نمونه‌های شاخص: Black Panther، گروه تئاتر دانشگاه  ASU
• اطلاعات بیشتر: ASU News، AfroPunk

انیمیشن استاپ‌موشن با مدل‌های چاپ‌شده

تقریباً هر ماده‌ای را می‌توان برای انیمیشن استاپ‌موشن استفاده کرد، از جمله چوب، خاک رس و حتی آجرهای لگو. با این حال، اکنون عنصر جدیدی به صحنه اضافه شده است: چاپ سه‌بعدی که توجه انیماتورها را به خود جلب کرده است.

استودیوی DBLG  انیمیشنی به نام Bears On Stairs  خلق کرد؛ یک انیمیشن حلقه‌ای از خرسی که از پله‌ها بالا می‌رود، با استفاده از 50 مدل چاپ‌شده سه‌بعدی برای هر فریم. می‌توانید درباره فرایند ساخت Bears On Stairs اینجا  بیشتر بخوانید.

• فناوری پرینت: FDM
• نمونه‌های شاخص: The Greatest Gift، Bears on Stairs
• اطلاعات بیشتر: DBLG

کفش‌های باله مدرن و بادوام

کفش‌های رقص باید محکم، راحت و ایمن باشند. علاوه بر این، ظاهر زیبایی روی پای رقصنده داشته باشند. ساخت کفش‌های باله با چاپ سه‌بعدی چالشی بزرگ است، اما یک شرکت جسور نشان داده که از پس آن برآمده است.

شرکت act’ble  در آلمان کف کفش‌های باله (pointe soles) را با TPU چاپ‌شده سه‌بعدی تولید می‌کند. این کفش‌ها ظاهری مدرن و مفهومی پایدار دارند. همچنین ثابت شده که تا پنج برابر بیشتر از کفش‌های رقص معمولی دوام می‌آورند. این کفش‌ها در حال حاضر به‌صورت آنلاین قابل خریداری هستند.

• فناوری پرینت: FDM، با استفاده از TPU
• نمونه‌های شاخص: Act’pointes
• اطلاعات بیشتر: act’ble

جشنواره‌های فرهنگی و سر شیر سه‌بعدی

جشنواره‌های سنتی بخش مهمی از فرهنگ چینی هستند. یکی از مهم‌ترین آن‌ها در پارک Chimelong Ocean Kingdom  در Zhuhai، چین، به مناسبت سال نوی چینی برگزار می‌شود. بخشی از این جشن شامل شیر رقصانی است که حرکات زیبایی الهام‌گرفته از کونگ‌فو اجرا می‌کند. در جشن سال نو 2018، چاپ سه‌بعدی در قالب یک سر شیر باشکوه وارد این جشنواره شد. این سازه در مراسم گالا استفاده شد و توسط شرکت Print-Rite 3D Design & Modeling طراحی و چاپ شده بود.

• فناوری پرینت: به‌طور مشخص ذکر نشده، اما برای FDM مناسب است
• نمونه‌های شاخص: 3D Printed Lion Head
• اطلاعات بیشتر: LinkedIn

نتیجه‌گیری
چاپ سه‌بعدی تنها یک ابزار تکنولوژیک نیست؛ بلکه پلی میان خلاقیت انسانی و امکانات بی‌پایان دنیای دیجیتال است. هنرمندان امروز ثابت کرده‌اند که می‌توانند با استفاده از این فناوری، از مرزهای سنتی عبور کرده و فرم‌های تازه‌ای از بیان هنری را خلق کنند؛ از مجسمه‌سازی و نقاشی گرفته تا موسیقی و هنرهای نمایشی.
با نگاهی به آینده، می‌توان دید که پرینت سه‌بعدی نه‌تنها هنر را متحول می‌کند، بلکه تعریف ما از خلاقیت و نوآوری را نیز گسترش می‌دهد. شاید روزی برسد که هر فرد بتواند ایده‌های هنری خود را بدون محدودیت به واقعیت تبدیل کند؛ و این همان جایی است که فناوری و هنر دست در دست هم، آینده‌ای شگفت‌انگیز می‌سازند.